De schaduw van Congo

>

Goede voornemens


Als iemand op een nieuwjaarsreceptie over goede voornemens begint, ben ik altijd op mijn hoede. Is het nieuwe jaar al begonnen? Ik behoor duidelijk tot de trage starters. Dure eden leg ik pas na Pasen af. Je hebt ze in alle maten en gewichten, die voortvarende voornemens. Het mag wat meer zijn en vaker nog wat minder. De houdbaarheid overschrijdt vaak het einde van de maand januari niet. Ik heb het na al die jaren wel gehad met die drang naar zelfverwezenlijking en vrijwillig onbehagen. De gekken hebben altijd de beste kaarten en ze zullen er heus niet hun dessert of glas wijn voor laten. 

Er is steeds wel iets om over te mopperen, daar verandert een jaarwende niets aan. Neem nu de verkiezing van het woord van het jaar. Elk jaar wordt de dikke Van Dale aangevuld met een aantal nieuwe, hippe woorden. Doch het is een trumpisme te denken dat ze onze woordenschat alleen maar verrijken. Vaak zijn het anglicismen die uit de actualiteit voortspruiten zoals Brexit, dab of bottleflip. Er zijn echter ook creatievere samentrekkingen mogelijk. 

Cellfish zijn mensen die het vertikken van hun smartphone op te kijken als ze aangesproken worden. Dezelfde lui die ook verder bellen of twitteren als ze voor een kassa staan. Mijd ook collega’s die steeds dezelfde fouten maken, het zijn de erroristen van de werkvloer. Vaak tenenkrullend zijn IMHO de vele afkortingen die in zwang raken (ROTFL). Ook in onze branche duiken ze op, Engelse afkortingen zoals PDA, wat staat voor patron driven acquisitions. De bibliotheekgebruiker kiest en de bibliothecaris betaalt. Een werkbaar en realistisch model voor wie nog in Sinterklaas gelooft. 

We hoeven al die eigentijdse leenwoorden en trends gelukkig niet zomaar klakkeloos over te nemen. Ik pleit voor een archaïsch taalgebruik als symbool voor de nood aan stilstand in onze steeds sneller veranderende samenleving. Beseffen wanneer je moet handelen en wanneer je aan de kantlijn moet blijven. Geen energie steken in iets wat niet in je vermogen ligt. Het zal alleen maar tot meer rompslomp leiden. Gemoedsrust krijg je pas als je leert om neen te zeggen. Anders krijg je toch maar yuppiegriep (Zuid-Afrikaans voor burn-out) onder de leden. Zich vermeien met een goed boek en een dito glas wijn, dicht bij de kachel, op een kille winteravond, is dat geen nobel streven? Na Pasen zien we dan wel weer.
Column geschreven in opdracht van VVBAD en oorspronkelijk gepubliceerd in META: Tijdschrift voor Bibliotheek en Archief, 2017 (1).